عوامل موثر بر اندازه تخم مرغ
مرغ ها از محبوب ترین طیور در سراسر دنیا می باشند. پرورش دهندگان این پرنده ها را جهت تولید گوشت و تخم مرغ نگهداری می کنند. تخم مرغ فواید بسیاری برای سلامتی بدن انسان دارد. این تخم بر اساس نژاد مرغ، نوع تغذیه و عوامل دیگری می تواند سایزهای مختلفی داشته باشد.
با اینکه این احتمال وجود ندارد که همه مرغ ها تخم هایی هم اندازه بگذارند، اما هرچه این تخم بزرگتر باشد، به معنای سود آوری بیشتری برای پرورش دهنده است. زیرا تخم مرغ های درشت، بازار پسند بوده و تقاضا برای آنها همیشه هست. عوامل مختلفی میتواند باعث کوچک شدن سایر تخم مرغ شود. در این مطلب از سایت چیکن هچ به بررسی عوامل مختلفی که بر سایز تخم مرغ تاثیر دارند پرداخته ایم. تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
عواملی که بر سایز تخم مرغ تاثیر می گذارند
مهمترین و اصلی ترین این عوامل شامل موارد زیر می باشد:
نژاد مرغ
اولین عاملی که در سایز تخم تولیدی تاثیر دارد، نژاد مرغ مورد نظر می باشد. نژاد های مختلف مرغ تخم هایی با سایز های مختلف تولید می کنند. مقاله بهترین نژادهای مرغ تخم گذار کدامند؟ را بخوانید تا با نژادهایی که تخم زیاد و بزرگ می گذارند آشنا شوید.
تغذیه
غذای مرغ ها تاثیر بسیار مهمی در اندازه تخم ها دارد. رسیدگی به تغذیه مرغ مولد از اولویت های کار پرورش طیور می باشد. اگر مرغ های مولد به خوبی تغذیه نشوند تخم های کوچکتری تولید خواهد شد. ما در مقاله دان مرغ از چی درست میشه؟ به بررسی مفصل دان مناسب برای مرغ ها و آموزش جیره نویسی پرداخته ایم.
کمبود آب
باید آب کافی و دائمی در دسترس مرغ ها قرار بگیرد. بدین منظور باید به نسبت مرغ های موجود آبخوری کافی نیز در گله وجود داشته باشد. اگر مرغ های مولد دچار تشنگی شوند و بی آبی بکشند، در نتیجه هم آب بدن پرنده کم می شود و هم پرنده مورد نظر اشتهای خود و تمایل خود برای غذا خوردن را از دست می دهد. با از دست دادن اشتها و کم خوردن غذا، در نتیجه تخم های تولید شده نیز کوچک می شوند. پس وجود آب تمیز و کافی در محیط زندگی مرغ ها از ضروریات می باشد.
میزان پروتئین دان مرغ ها
جیره های غذایی مرغ که کمتر از 15 درصد پروتئین داشته باشند موجب می شوند که تخم های تولید شده توسط مرغ ها کوچکتر از حالت عادی باشند. اگر جیره غذایی آماده از بیرون تهیه کنید اکثراً این موضوع در آنها رعایت می شود. اما اگر خودتان جیره غذایی مرغ ها را آماده می کنید، باید حتما به میزان پروتئین جیره توجه داشته باشید. همچنین در مورد خرید جیره های غذایی آماده، باید توجه کنید که از جاهای مطمئن اقدام به خرید این مواد کنید تا جیره غذایی با کیفیتی در اختیار شما قرار بدهند.
کلسیم
کلسیم از موادی می باشد که تاثیر بسیار زیادی روی اندازه تخم مرغ ها دارد. اگر کلسیم جیره غذایی مرغ ها کم باشد مرغ ها برای جبران این موضوع روی به پر خوری می آورند، اما اگر کلسیم به مقدار کافی در اختیار این پرنده ها قرار بگیرد، هم موجب افزایش میزان تولید تخم می شود و هم سایز تخم ها را نیز افزایش می دهد.
اما توجه داشته باشید که افزایش بیش از حد و بی رویه کلسیم در جیره غذایی موجب افزایش زیاد تولید و سایز تخم نمی شود و تا یک حدی روی این موضوع تاثیر دارد. حتی زیاده روی در کلسیم، باعث میشود که پوسته تخم مرغ بسیار سفت و سخت تر از حالت طبیعی باشد. این نوع تخم مرغ ها حتی اگر نطفه دار هم باشند، برای جوجه کشی مرغ قابل استفاده نیستند.
بیمار بودن مرغ مولد
بسیاری از بیماری ها در طیور بر اشتهای پرنده تاثیر گذاشته و باعث سست و بی اشتها و کم تحرک شدن مرغ می شوند. این کم اشتهایی به معنای مصرف کم غذا و دان است که در این صورت پروتئین و مواد مغذی دریافتی مرغ نیز کاهش می یابد و در پی آن تخم مرغ تولید شده نیز کوچک تر از حالت عادی می شود.
اگر هر روز سلامتی گله خود را بررسی کنید و به بهداشت و سلامتی مرغ های خود اهمیت بدهید در نتیجه نیز بیماری های پرنده نیز تا حدودی کاهش می یابد و تولید تخم مرغ نیز با مشکل دچار نمی شود.
سن بلوغ
سن پرنده از عوامل مهم دیگری می باشد که بر اندازه تخم مرغ تاثیر مستقیمی می گذارد. دانستن این نکته خالی از لطف نیست که مرغ ها در سن 20 تا 26 هفتگی تخم های نسبتاً کوچک تری در مقایسه با هفته های 40 تا 50 می گذارند. بزرگترین اندازه تخم مرغ در هنگامی می باشد که مرغ یک سال سن دارد.
همچنین توجه داشته باشید که اندازه تخم ها بعد از یکسالگی مرغ کمی درشت میشوند ولی در عوض میزان تخمگذاری کمتر میشود. مرغ های مسن تخم مرغ های بزرگتری میگذارند، ولی پرورش آنها توجیه اقتصادی ندارد.
نقش نور در تخمگذاری
بدون شک نور از مهمترین عوامل در فرایند تخم گذاری مرغ ها می باشد که تاثیر مستقیمی روی اندازه تخم و میزان تخم گذاری دارد و نبود نور حتی می تواند موجب قطع تخم گذاری شود.
برنامه نوردهی و حرارتی سالن پرورش مرغ تخمگذار و گوشتی نیز باید با دقت دنبال شود و توجه داشته باشید افزایش بیش از حد نور نیز می تواند بر پروسه ی تخم گذاری تاثیر منفی بگذارد.
تاثیر دما و رطوبت بر وزن تخم مرغ
خنک کردن تخم ها پس از تولید بسیار اهمیت دارد و باید تخم مرغ ها را در دمای 10 تا 13 درجه سلسیوس با رطوبت 60 درصد ذخیره نماییم. اگر تخم مرغ در محیطی با دمای گرم و خشک قرار بگیرد، به خاطر تبخیر، وزن خود را از دست می دهد و این موضوع برای تولید کننده مقرون به صرفه نخواهد بود.
وزن خود پرنده
یکی از عوامل دیگری که روی اندازه تخم ها تاثیر می گذارد، وزن خود پرنده در زمان بلوغ می باشد. در طی دوره تخم گذاری مرغ هایی با وزن بیشتر تمایل بیشتری به تخم گذاری دارند. وزن بدن مرغ ها تحت تاثیر عوامل مختلفی همچون نوک چینی، بیماری، واکسیناسیون، برنامه نوردهی و تغذیه مناسب است و وزن مرغ تاثیر مستقیمی روی وزن تخم دارد.
دلایلی که موجب تولید تخم مرغ با سایز های کوچک می شوند
- برخی از بیماری های تنفسی مانند تورم برونشیت و نیوکاسل تاثیر بسیاری بر کوچک شدن سایز تخم ها دارند.
- اگر دمای سالن نگهداری مرغ ها کنترل نشود و برای چند روز متوالی از 25 درجه سانتی گراد بالاتر رود این موضوع نیز بر اندازه تخم ها تاثیر گذاشته و باعث می شود تخم های کوچکتری تولید شوند.
- کم بودن پروتئین، کلسیم و ویتامین های جیره غذایی نیز تاثیر منفی بر روی سایز تخم مرغ دارد.
- توجه داشته باشید که مرغ هایی که شدت تولید بالایی دارند و تخم های بسیاری می گذارند بسیار طبیعی می باشد که تخم های تولید شده آن ها کوچکتر از سایز عادی باشد. همچنین گله هایی که تولید کم دارند به طور طبیعی تخم مرغ های بزرگی خواهند داشت.
